Boşanma Çocuğa Nasıl Açıklanmalı?

Boşanma Çocuğa Nasıl Açıklanmalı?

Şüphesiz boşanma hem eşler hem de çocuklar için başa gelebilecek hayatın en sarsıcı olaylarından biridir.

Yegan Sasık Özcan

Yegan Sasık Özcan

Çocuklarınızın iyiliğini ilk plana koyduğunuz takdirde zor da olsa süreç elbet kendi kendini onararak tamamlanacaktır.

Şüphesiz boşanma hem eşler hem de çocuklar için başa gelebilecek hayatın en sarsıcı olaylarından biridir. Hiç kimse bitmesini planlayarak başlamaz ilişkilerine. Ancak değişen yaşam koşulları beraberinde bireyin mutluluğunu ve bireysel özgürlüğü ön plana çıkarmakta. Dolayısıyla kadınlar, erkekler ve beraberinde aile sistemi adına farklılıklar yaşanmakta.

1950’lerde göreceli olarak düşük olan boşanma oranı ‘60 ve ‘70’lerde ciddi bir artış göstermiştir. İstatistiklere göz attığımızda bugünlerde yapılan iki evlilikten biri boşanma ile sonuçlanmaktadır. Günümüz koşullarında ise boşanan birçok çift ve boşanma sürecine şahit olan birçok çocuk var. Çocukların bu süreci derin yaralar almadan atlatması hem ebeveyn hem de uzmanların temel gayesi. Bu etapta aslında önemli olan anne ve babaların boşanmayı nasıl karşıladıkları ve boşanma gerçekleştikten sonraki yaşam koşulları ve bu yeni düzenleri içerisinde çocukların ihmal edilmemesidir.

Çocukların bu yeni yaşantıya uyum hızı, boşanmış çiftlerin boşanma durumunu ne denli kabul edebildiği ve çocuklarına dair sorumluluk ve soğukkanlılıklarını muhafaza ettikleri ile paralel ilerlemektedir. Süreç hem sizler hem de çocuklar için kimi zaman elbette güçleşecektir, ancak gelecek zamanı düşünüp, soğukkanlı planlar yapabildikçe, çocuklarınıza çok daha kolay bir yol çizmekte olabileceğinizi unutmamanız yardım sağlayacaktır.

Boşanma Çocuğa Nasıl Açıklanmalı?


İlk olarak eşiniz ile mümkün olduğu kadar ortak bir konuşma içeriği belirlemeli ve boşanma sonrası düzeninizi kurduktan sonra anne baba olarak durumu çocuğunuza birlikte açıklamalısınız.

Çocuklarınıza, yaşlarına uygun açıklamalar yapmanın önemini unutmamalısınız. Boşanma kavramı en basit ifadeler ve geleceğe dair somut örneklerle açıklanmalıdır. Örneğin, “Biz artık aynı evlerde yaşamayacağız, sen.... ile ...... evde .....günler yaşayacaksın ama .....günlerde de biz seninle olacağız.” Diyelim ki çocuk burada “Neden?” ya da “Benim yüzümden mi?” ya da “Ben daha uslu olsaydım böyle olmaz mıydı?” gibi sorular soruyor. Bu ve benzeri sorulara -ki bu sorular çocuk süreci idrak etmeye çalıştığından, bir süre tekrar ve tekrar karşınıza gelecektir- “Seninle hiçbir ilgisi yok, çünkü böyle kararların çocuklar ile bir ilgisi olmaz. Bunlar anne ve babaların aldığı kararlardır.” gibi bir yanıt vermeniz, çocuğun olaya dair kendini sorumlu ya da suçlu hissetmesine engel olmaya yardım edecektir. (Bu açıklama küçük yaş çocuklarına yöneliktir.

Beş yaş altı çocuklar için boşanma basit kelimelerle anlatılmalıdır. Evden ayrılacak kişinin yaşayacağı ev güzel kelimeler ile betimlenmeli ve en kısa zamanda o evi ziyareti sağlanmalıdır çocuğun. Çünkü bu yaş grubundaki çocuklar, anne babayı bir bütün olarak algılar ve uzakta olanın başına kötü bir şeyler geleceğini düşünürler

Beş yaş üstü çocukların artık kısmen kendilerine ait bir hayatları vardır. Okul, arkadaşlar, ödevler gibi. Dolayısıyla bu yaş çocuğu boşanma haricinde kendi hayatında neler değişeceğini merak eder ve artık bu yaşta kendilerine söylenenleri düşünebilmekte daha doğrusu fikir yürütebilmektedirler olası senaryolar hakkında. Bu sebeple beş yaş üstü çocuklara boşanma ile ilgili açıklama yapılırken hayatlarında değişecek şeylerden ziyade aynı kalacaklara vurgu yapılmalıdır. Örneğin “Biz artık babanla aynı evde yaşamayacağız ama sen ne zaman istersen ve baban ne zaman müsait olursa görüşebileceksiniz. Biz seninle bu evde kalmaya devam edeceğiz ve sen okuluna devam edeceksin.” gibi.

Boşanma kararının mümkünse anne baba ve çocuk sokakta iken belki yürüyüş halindeyken yapılması ve açıklama sonrasında etrafta olan olaylar hakkında doğal bir şekilde sohbete devam edilmesi, sürecin normalleştirilmesine olanak sağlayacaktır.

Konuşma süresince anne ve babanın aynı oranda konuşuyor olması önemlidir; ebeveynlerden birinin terk edildiği hissi uyandırılmaması daha sağlıklıdır.

Çocuklarınıza dair kararların yine de anne baba tarafından alınmaya devam edileceği açıklanmalıdır.

Çocuklarınızı daima seveceğiniz ve görüşeceğinize dair konuşmalar unutulmamalıdır.

Eğer o an yaşanan evde tek ebeveyn ve çocuk kalacaksa diğer ebeveynin yaşayacağı yer kısa bir zaman sonra (Düzenli ve çocuğa ayrılmış bir oda bırakılmış halde-oda çocuğun seçimleri ile hazırlanabilir.) gösterilmelidir.

Konuşma yapıldıktan 1-2 hafta sonra evlerin ayrılması ideal olanıdır. Bu süre zarfında çocuk yanıt aradığı soruları sıklıkla dile getirebilir.

Hangi yaşta olursa olsunlar çocuklara ayrılık kararınız ile ilgili ayrıntılı bilgi vermekten kaçının. Bu sizin özeliniz. Erişkin olduklarında dilerseniz ve dilerlerse onlara açıklama yapabilirsiniz.


Çocuklarınızın iyiliğini ilk plana koyduğunuz takdirde zor da olsa süreç elbet kendi kendini onararak tamamlanacaktır. Ayrılma ve boşanma tek başına çocuklara zarar vermez. Bir diğer önemli nokta ise, boşanma sonrası her iki ebeveynin ve ebeveynlerin ailelerinin ya da yakın çevreden kişilerin çocuk üzülüyor diye normalde izin verilmeyen şeylere izin verilmesi, çokça hediye alınması, kendi hayatlarından feragat edip tamamen çocuk odaklı yaşaması çocuk için yarardan ziyade zarar olmaktadır. Çünkü bu sürdürülebilir bir süreç değildir ve dolayısı ile bir süre sonra hediyeler, ilgi ve alaka doğal olarak kesildiğinde çocuk bir başka terk ediliş ile karşı karşıya kalmaktadır. Çocuk için ideal olanı, ev ve okul düzeninde değişimler yaşamamasıdır.

Not:

Yukarıda belirtilmiş olan öneriler eşlerden birinin/her ikisinin herhangi bir ruhsal tedavi veya hukuki sürece dahil olmadığı durumlar için genel hatlar doğrultusunda hazırlanmıştır. Olası diğer durumlar dahilinde bir uzmandan yardım alarak süreci başlatmak ve yürütmek gerekmektedir.

Önemli Hatırlatma

Bu içerik ilgili uzman danışman tarafından izleyicilerimizi bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Kendinizin veya çocuğunuzun sağlığı ile ilgili her konuda, bir tıp doktoruna veya çocuk eğitimi ve psikolojisi alanında çalışan uzmanlara danışmanızı tavsiye ederiz.

İlgili Makaleler